زندگی سراسر مقاومت حضرت زینب (س)
به گزارش سرویس فرهنگ و تاریخ پایگاه خبری سولدوز۲۴؛ در تاریخ اسلام، نام‌های بزرگی می‌درخشند که هر یک به گونه‌ای موجب سربلندی و افتخار این دین مبین هستند. اما در میان این ستارگان درخشان، نام حضرت زینب کبری (س) از جلوه‌ای خاص برخوردار است. ایشان که دختر امیرالمؤمنین علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) بود، در دامان وحی و ولایت پرورش یافت و به «عقیله بنی‌هاشم» و “عالمه غیر معلمه” شهرت یافت. زندگی این بانوی بزرگوار سرشار از مصائب و سختی‌هایی بود که هر یک به تنهایی می‌توانست کمر هر انسانی را خم کند، اما ایشان با اتکا به ایمان و توکل به خداوند، نه تنها در برابر این مصائب سر خم نکرد، بلکه با صبر و مقاومت بی‌نظیر خود، الگویی جاودان برای همه آزادگان جهان شد.
کودکی در سایه غم و اندوه
زینب کبری (س) در پنجم جمادی‌الاول سال پنجم یا ششم هجری در مدینه منوره چشم به جهان گشود. [۱] کودکی ایشان در سایه غم و اندوه فراق پیامبر اکرم (ص) و بیماری مادر بزرگوارش، حضرت فاطمه زهرا (س) سپری شد. ایشان در هفت سالگی مادر خود را از دست داد و این اولین غم بزرگ زندگی او بود. [۲] زینب (س) در کنار غم فراق مادر، شاهد ظلم‌ها و ستم‌هایی بود که بر پدر بزرگوارش، حضرت علی (ع) روا می‌شد. این تجربیات تلخ در کودکی، روح بلند زینب (س) را برای رویارویی با مصائب و سختی‌های آینده آماده کرد.
همسر و مادر فداکار
زینب (س) با عبدالله بن جعفر طیار، پسرعموی خود، ازدواج کرد. [۳] عبدالله از یاران باوفای حضرت علی (ع) و از شخصیت‌های برجسته شیعه بود. ثمره این ازدواج پنج فرزند بود که دو تن از آنان، عون و محمد، در کربلا در رکاب عمویشان امام حسین (ع) به شهادت رسیدند. [۴] زینب (س) در کنار همسرداری و تربیت فرزندان، به آموزش زنان و گسترش معارف دینی نیز می‌پرداخت. ایشان با سیره و روش خود، الگویی شایسته برای زنان مسلمان در همه اعصار بود.
شباهت‌هایی با پدر بزرگوار
زینب (س) در فصاحت و بلاغت، شجاعت و دلیری، و دانش و بینش، به پدر بزرگوارش حضرت علی (ع) شباهت بسیار داشت. [۵] خطبه‌های فصیح و کوبنده ایشان در کوفه و شام، یادآور خطبه‌های غرای امیرالمؤمنین (ع) بود. چنان‌که در تاریخ آمده است: «زینب در فصاحت و بلاغت مانند علی بود.» [۶]
ارتباط عمیق با امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع)
زینب (س) علاقه و محبت خاصی به برادرش امام حسین (ع) داشت. این دو بزرگوار همواره یار و یاور یکدیگر بودند و در همه حال از هم حمایت می‌کردند. حضرت عباس (ع) نیز ارادت خاصی به خواهرش زینب (س) داشت و همواره در خدمت ایشان بود. در واقعه کربلا نیز این ارتباط عمیق و محبت‌آمیز به وضوح دیده می‌شود.
واقعه کربلا سخت‌ترین و دردناک‌ترین مرحله زندگی حضرت زینب (س) بود. ایشان در این واقعه شاهد شهادت برادر، فرزندان، بستگان و یاران باوفای امام حسین (ع) بود. [۷] اما زینب (س) با صبر و تحمل بی‌نظیر خود، نه تنها تسلیم غم و اندوه نشد، بلکه با ایستادگی و مقاومت خود، نقش مهمی در حفظ روحیه بازماندگان و رساندن پیام کربلا به جهانیان ایفا کرد. ایشان در صحنه کربلا با شجاعت و دلیری خود، از حرم امام حسین (ع) و اهل‌بیت (ع) دفاع کرد و اجازه نداد دشمنان به آنان آسیبی برسانند.
خطبه‌های کوبنده در کوفه و شام؛ فریاد حق‌طلبی زینب (س)
زینب (س) در کوفه و شام با خطبه‌های فصیح و کوبنده خود، پرده از جنایات یزید و دار و دسته‌اش برداشت و چهره واقعی آنان را برای مردم آشکار کرد. [۸] ایشان با بیان شیوا و منطق قوی خود، ستمگران را رسوا و مظلومیت امام حسین (ع) و یارانش را به گوش جهانیان رساند. خطبه‌های حضرت زینب (س) در کوفه و شام، از شاهکارهای فصاحت و بلاغت و از نمونه‌های بارز شجاعت و دلیری در تاریخ اسلام است. ایشان در این خطبه‌ها، نه تنها یزید و یارانش را مورد انتقاد قرار داد، بلکه مردم کوفه را نیز به دلیل بی‌وفایی و عهدشکنی سرزنش کرد.
زینب (س) پس از واقعه کربلا، به همراه دیگر اسیران به کوفه و سپس به شام برده شد. در طول این مسیر، ایشان و دیگر اسیران با بی‌احترامی‌ها و شکنجه‌های فراوانی مواجه شدند. [۹] اما زینب (س) با شجاعت و استقامت خود، از حرمت اهل‌بیت (ع) دفاع کرد و اجازه نداد دشمنان به آنان اهانت کنند. ایشان در طول اسارت، با وجود همه رنج‌ها و مصیبت‌ها، لحظه‌ای از یاد خدا و توسل به اهل‌بیت (ع) غافل نشد و با صبر و مقاومت خود، درس بزرگی به همه آزادگان جهان داد.
زینب (س) پس از بازگشت به مدینه، به افشاگری علیه یزید و ستمگران ادامه داد و در ترویج قیام امام حسین (ع) و اهداف آن حضرت نقش مهمی ایفا کرد. [۱۰] ایشان با سخنرانی‌ها و ملاقات‌های خود، پیام آزادگی و شهادت را به گوش مردم رساند و آنان را به مبارزه با ظلم و ستم دعوت کرد. زینب (س) با وجود همه مصیبت‌ها و رنج‌هایی که متحمل شده بود، هرگز از پای ننشست و تا آخرین نفس در راه دفاع از حق و حقیقت ایستادگی کرد.
نحوه درگذشت؛ شهادت یا وفات؟
در مورد نحوه درگذشت حضرت زینب (س) اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی منابع از شهادت ایشان به دست عوامل یزید خبر می‌دهند، در حالی که برخی دیگر بر این باورند که ایشان در اثر بیماری و رنج‌های فراوان وفات یافته‌اند. [۱۱] به هر حال، چه حضرت زینب (س) به شهادت رسیده باشد و چه به مرگ طبیعی از دنیا رفته باشد، مقام و منزلت ایشان به عنوان یک زن مبارز، فداکار و صاحب شخصیت برجسته در تاریخ اسلام بر کسی پوشیده نیست.
مرقد منسوب به حضرت زینب (س) در دمشق واقع شده است و به «مقام زینبیه» شهرت دارد. این مکان یکی از مهم‌ترین زیارتگاه‌های شیعیان در جهان است و هر ساله میلیون‌ها زائر از سراسر جهان برای زیارت و ادای احترام به این بانوی بزرگوار به این مکان مقدس مشرف می‌شوند.
الگویی جاودان برای همه آزادگان جهان
حضرت زینب کبری (س) با صبر، مقاومت، شجاعت و فداکاری خود، نقش مهمی در تداوم نهضت حسینی و رساندن پیام آزادگی و شهادت به جهانیان ایفا کرد. ایشان با وجود همه مصائب و سختی‌هایی که متحمل شد، هرگز تسلیم ظلم و ستم نشد و تا آخرین نفس در راه دفاع از حق و حقیقت ایستادگی کرد. زندگی و شخصیت زینب کبری (س) الگویی بی‌بدیل برای همه زنان و مردان آزاده جهان است.
پی‌نوشت:
[۱] شیخ مفید، الارشاد، ج ۲، ص ۱۲۴.
[۲] شیخ صدوق، امالی، ص ۱۷۰.
[۳] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج ۱۶، ص ۲۳۵.
[۴] بلاذری، انساب الاشراف، ج ۲، ص ۳۹.
[۵] ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج ۸، ص ۱۸۵.
[۶] مجلسی، بحار الانوار، ج ۴۵، ص ۱۰۵.
[۷] طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج ۵، ص ۴۵۰.
[۸] دینوری، الاخبار الطوال، ص ۲۵۵.
[۹] مسعودی، مروج الذهب، ج ۳، ص ۶۵.
[۱۰] ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج ۲، ص ۵۸۰.
[۱۱] شیخ مفید، الارشاد، ج ۲، ص ۱۳۰.
انتهای خبر/
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید