بحران آرتمیای دریاچه ارومیه

علی نکوئی فرد، عضو هیئت علمی و رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور، از قرار گرفتن نام آرتمیای ارومیه به عنوان یک گونه ارزشمند و منحصربه‌فرد، در رده گونه‌های به شدت در خطر انقراض یا بحرانی خبر داد و اظهار کرد: ادامه‌دار بودن شرایط نامساعد دریاچه ارومیه، باعث افت شدید زنده‌مانی آرتمیای ارزشمند و منحصر به فرد این دریاچه به نام آرتمیای اورمیانا شده و آن را در رده به شدت در خطر انقراض یا بحرانی قرار داده است. از این رو باید در صدد راهکار‌های اساسی‌تر برای حفظ ذخایر این گونه ارزشمند و منحصر به‌فرد در کشور بود.
وی ادامه داد: آرتمیا سیستمی حفاظتی برای بقا در شرایط نامناسب دارد. یعنی در شرایط بحرانی توانایی تولید جنین زنده را داشته و در یک مرحله از ازدیاد سلولی به همراه لایه محافظتی کیتینیه به خواب می‌رود که به اصطلاح تخم مقاوم (سیست) نامیده می‌شود. از این لایه مقاوم برای گذر از شرایط سخت محیطی استفاده می‌کند تا بتواند نسل خود را حفظ کند.
عضو هیئت علمی و رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور بیان کرد: آرتمیا یکی از انواع مهم و نسبتاً گسترده سخت‌پوستان است که از آب‌های لب‌شور تا آب‌های شور که میزان املاح آن‌ها ممکن است تا چند برابر آب دریا باشد، زندگی می‌کند. اما به‌دلیل تغییرات اقلیم و عوامل مختلف، تراز آب دریاچه ارومیه به کمترین تراز ثبت‌شده طی ۶۰ سال گذشته رسیده است. به‌طوری‌که در خرداد ۱۴۰۲، کمترین ترازی که از سال ۱۳۴۳ تا به امروز برای دریاچه ارومیه ثبت شد، برای این اکوسیستم به ثبت رسید. این روز‌ها حجم آب بزرگ‌ترین دریاچه داخلی ایران حتی از سال ۹۴ هم کمتر شده است.
نکوئی فرد گفت: با کاهش سطح تراز دریاچه، با افزایش چشمگیر شوری و رسیدن میزان شوری آب به حد فوق اشباع مواجه هستیم. در نمونه‌برداری‌های انجام شده توسط مرکز تحقیقات آرتمیای کشور، شوری آب دریاچه بیش از ۳۶۰ گرم در لیتر ثبت شد. این در حالی است که با وجود مقاومت آرتمیا در شوری‌های بالا، اما برای بقا و ازدیاد نسل، حداکثر غلظت شوری تا ۱۵۰ گرم در لیتر برای این آبزی مطلوب است.